NSU Fietsen
| 1873 | De NSU geschiedenis begint bij de Strick Machine Werke voor het herstellen van breimachines in Riedlingen bij de Donau. Omdat de molen in Riedlingen midden in het dorp lag en de molen voor het werk te weinig kracht had, werd er al snel uitgezien naar een krachtiger molen. |
| 1880 | Die vonden ze in de Säge en Gipswerke-molen te Neckarsulm. Net buiten het dorp was er genoeg landschap langs de mooie beek Sulm, waardoor de molen makkellijk aangepast kon worden met een verbreding van de watersluis. Door de bredere inlaat en grotere molen had men veel meer kracht beschikbaar in de fabriek. |
| 1884 | Dit leidde naar een nieuwe naam: Neckarsulm Strickmaschine Fabrik AG. Al in deze jaren was de concurentie groot en zocht men naar een nieuw product. Dit vonden ze in de zogenaamde “Hochrader”. Er waren maar minimale aanpassingen nodig aan de machinerie in de fabriek, mede omdat het machinaal produceren van deze fietsen nog in de kinderschoenen stond. |
| 1886 | Pas in 1886 gaf men de naam Germania aan de Neckarsulmer fiets. Deze bestond hoofdzakellijk uit geïmporteerde onderdelen uit Engeland. Gaandeweg werden steeds meer onderdelen zelf gemaakt en vaak verbeterd. |
| 1888 | Nog steeds kocht men de fietsen uit van andere leveranciers. Het ging om drie modellen, namelijk: Gazelle uit Osnabrück Merkur uit Frankrijk Pfeil Totaal werden er in die jaren maar slechts zo’n 200 van geproduceerd. |
| 1890 | De eerste echte NSU-fiets wordt in grote serie geproduceerd: het NSU Niederrad. Dit was de eerste fiets die geheel uit eigen onderdelen werd gebouwd, met als logo de Hirschhorn. Aangezien de concurent op de loer lag werden met haast patenten aangevraagd voor de pedalen, de naaf en het trapmechanisme. |
| 1892 | Op de Stanley-show in Londen stal NSU de show met de zeer goede kwaliteit door vernieuwend en prijsgunstig te zijn ten opzichte van de concurent. Het leverde veel opdrachten uit binnen-, maar zeker ook het buitenland op. |
| 1897 | De naam van de firma wordt veranderd – de Neckarsulmer Fahrrad Werke Aktien Geselschaft wordt opgericht. Het kapitaal steeg van 50.000 Mark naar 1.000.000. Mark. De fiets was een groot succes. De eerste catalogus werd op de markt gebracht en er werd een vast embleem op elke fiets aangebracht. Dit is het zogenaamde Steuerkfopfzeichen. |
| 1898 | Verdere ontwikkelingen resulteerden in een versnelling die in het trapmechanisme was ingebouwd. Men noemde deze Variant. Er waren 2 versnellingen: een voor zwaar- en een voor licht-trappen. |
| 1899 | Als bekroning geeft koning Wilhelm II NSU de titel Köninglichen Wörttembergischen Hoflieferant. Dit betekende dat er 50 jaar lang gebruik gemaakt mocht worden van deze titel in het logo en Steuerkfopfzeichen. Dit heeft NSU tot 1924 verschillende malen gedaan. |
| 1898-1903 | Een tweede, nieuw model Steuerkfopfzeichen wordt op de fietsen aangebracht. Dit embleem kwam op 27 verschillende fietsen te zitten – de naam was Pfeil Bijzondere modellen waren de tandem voor man/vrouw en de transport-fiets. |
| 1900 | De trend gaf dalende verkopen aan. Dit was de aanleiding om Schmidts zoon erop uit te sturen om op zoek te gaan naar een nieuw product. Dit werd de motorfiets. |
| 1901 | De introductie van een soort transportband maakte van de NSU-fabriek de eeste fabriek die motorfietsen in serie productie maakte. De motorfietsen en het nieuws over de transportband deden de fietsverkoop stijgen. En die verkopen trokken NSU uit een dal omhoog. |
| 1903 | De eerste terugtraprem zoals we die vandaag nog in de fiets terugvinden werd in productie genomen. |
| 1904-1906 | Het derde Steuerkfopfzeichen wordt ingezet om de vernieuwde fietsen van de oudere te onderscheiden. |
| 1905 | Weer een nieuw product: de versnelling ging van de trapnaaf naar de achternaaf. Door een dubbel lager ontstond er een fiets die veel lichter trapte. |
| 1906 | Eindelijk wordt patent 87228 toegekend. |
| 1906-1911 | Het vierde Steuerkfopfzeichen is er een met een tijdsbeeldpassend Jugendstil-achtig embleem. In die tijd lag de productie bij NSU met 1.200 man op 20.000 fietsen, 3.000 motoren en 450 automobielen. De stap om ook auto’s en motoren te gaan bouwen bleek een goede. |
| 1913 | Sulm werd de naam van het vijfde embleem, vernoemd naar de beek die de aandrijving van de fabriek leverde. De consument vroeg om goedkopere modellen. Dit werd mogelijk door bijvoorbeeld andere zadels te monteren of een naaf met alleen rem en geen versnelling in te bouwen. De winkelier kon naar wens en/of draagkracht van de klant zelf een fiets samenstellen. |
| 1915 | Er kwamen steeds meer aanvragen van de overheid om fietsen te leveren. Dit leverde een militaire NSU fiets op. Deze werd ingezet bij de Württembergische Fahrrad Companie der Wilhelm der Zweite. Deze companie ging met hun NSU fiets de eerste wereldoorlog in. |
| 1918 | Aan het einde van WO I werd er ook bij NSU flink in het programma gesneden. Van de ruim 70 modellen bleven er 13 over: 10 Pfeil- en 3 Sulm-modellen. Pas in de jaren 20 zouden er weer nieuwe modellen bijkomen. |
| 1923 | NSU 50 jaar Weer een nieuw embleem – gelijk het laatste, met de leeuw, maar deze keer wel in goud. Voor het personeel begon het feest om 16:00 uur met koffie met gebak een toespraak van een uur, met daarin de mededeling dat tegen betaling van (slechts) 1 Mark een zaterdag vrij genomen mocht worden. Dit was voor die tijd erg bijzonder. |
| 1924 | Door het verlies van de hofleveranciers-status veranderde het logo; nu waren het twee herten bovenaan. Er verschenen 3 modellen van de Pfeil en 2 van de Sulm. |
| 1925-1926 | In navolging van andere merken werd er een embleem op het voorspartbord gemonteerd Dit is de NSU-vleugel geworden. Omdat het niet zo goed ging probeerde NSU met een goedkopere fiets op de markt te komen. Deze fiets werd Flux genoemd. De prijs in die tijd was maar 64 mark, maar voor een gemiddelde werknemer was dat een jaarsalaris. Het eerste jaar was de onderzijde van het Steuerkopfzeigen afwijkend. |
| 1927 | De onderzijde van het embleem werd gelijk aan die van de Pfeil en Sulm. |
| 1930 | NSU verruilt het vernikkelen van blank metaal voor het verchromen. |
| 1930 | De introductie van een bijzonder fiets met hulpmotor: de MotoSulm. |
| 1932 | Het voorspatbord wordt langer – voor de remstempel komt er een stuk bij. Elektrische verlichting, bestaande uit een koplamp en een dynamo, zijn als optie te koop. Naast een kettingblad met NSU-schrift wordt er ook een blad met een bloembladmotief geleverd. |
| 1935 | Ter verbetering van de veiligheid komt er een rood achterlicht en een achterspatbord met een wit vlak. |
| 1936 | Uit oogpunt van vernieuwing van het fietsenpark en ter uitbreiding werd de Opel Werke fietsenafdeling overgenomen. Opel bedong dat er 2 jaar lang nog emblemen met de naam NSU-Opel op de fiets werden gemonteerd. Van hogerhand werden op politieke gronden 2 modellen geintroduceerd, met klinkende nationalistische namen, namelijk de Wehrsport en Grenzland. Grenzland was sporttief van uitstralling, voor de landbouwer en goede burger, en was leverbaar in zwart. Wehrsport was degelijk, met een zwaar bagagerek, in grijs/groen en bruin. Deze fietsen waren herenfietsen en werden in gezet bij ronselpraktijken van het leger. |
| 1938 | Eindelijk komt de transportfiets of boden-fiets weer in productie met de naam Chrom. Met rek aan het stuur is de fiets 60 kg zwaar. Er kon een vracht van 120 kg vervoerd worden. Dat was wel zwaar trappen met een achterwiel maat van 28/200 en voorwiel maat van 20/200. Na een jaar is de folder ook eindelijk klaar. Er wordt een strakker embleem op het voorsparbord van de fiets gezet. Dit bleef tot na WO II oorlog gehandhaafd. |
| 1939 | Na deze jaren werd de productie van 200.000 fietsen bij lange na niet meer gehaald; de teller blijft op 136.000 steken, ondanks de introductie van een nieuw sportmodel. Vooral de verkoop van de naaf kreeg een gevoelige tik – het zijn er nog maar 142.000. In de jaren daarna moesten de prognoses steeds weer naar beneden bij gesteld worden. Dit komt mede door de aanstaande oorlog en het feit dat er een eenheidsmodel voor het frame komt, voor zowel dames als heren. |
| 1945 | Na WO II werden uit de zwaar gehavende fabriek weer 338 door de fietsen-meester goedgekeurde fietsen op de markt gezet. De fietsen waren bij elkaar gesprokkeld van onderdelen uit het puin van de fabriek en hadden weinig tot geen chroom. Dit kon alleen maar door wilskracht van het personeel, aangezien er nog geen directie was. Er waren op de fietsen-afdeling maar 4 man teruggekeerd. |
| -1949 | Het eenheidsmodel frame wordt als damesmodel verder geproduceerd. Voor de heren wordt er weer een model met een Diamant-frame gebouwd, waarbij voor de exportmodellen soms een dubbele bovenstang werd geleverd. |
| 1950-1960 | NSU produceert een groot aantal verschillende modellen, die allemaal van een duidelijk versimpeld Steuerkopfzeigen voorzien zijn. |
| ? | De rechten van de naam “NSU” worden verkocht. De nieuwe firma zet de bouw van fietsen met de ons bekende drie letters voort tot ongeveer 2000, als de rechten wederom verkocht worden. |
| Heden | U hoeft dus niet verbaasd te zijn als u op een internet-veiling of in een Duitse fietsenwinkel een splinternieuwe, lichtmetalen NSU city-bike ziet staan met 21 of meer versnellingen – uw ogen bedriegen u niet … |
Met dank aan Peter den Hond voor de basis van het bovenstaande overzicht.